نگرانی آمریکا و اروپا از عواقب تحریم نفت ایران

هرچه به موعد تحریم نفت ایران از سوی آمریکا نزدیک می‌شویم قیمت نفت برای تحلیلگران بازار انرژی اهمیت بیشتری پیدا می‌کند زیرا معتقدند خروج نفت ایران از بازار جهانی می‌تواند به بالارفتن قیمت نفت کمک کند و این دقیقا مسئله‌ای است که برای آمریکا و اروپا نگرانی ایجاد کرده است.

برخی از کارشناسان و تحلیلگران و موسسه‌های بین‌المللی انرژی نیز معتقدند تثبیت قیمت نفت در کانال ۸۰ دلار به کمک عربستان و هم پیمانانش در تزریق نفت به بازار جهانی دارد و اگر عربستان براساس توافقی که آمریکا داشت این کار را انجام ندهد و یا کمتر از توافق انجام شده نفت به بازار تزریق کند قطعا قیمت نفت نیز بیشتر از میزان کنونی خواهد رفت.

* نگرانی‌ها درباره جبران نشدن خلاء نفت ایران توسط عربستان

بی بی سی در جدیدترین گزارش خود نیز مدعی شده است در حالی که کاهش عرضه نفت ایران در ماه‌های پیش رو ممکن است به افزایش قیمت نفت در بازارهای جهانی منجر شوداما عربستان از افزایش تولید برای جبران خلاء نفت ایران در بازار خبر داده است اما اگر عربستان به تعهدش پایبند نباشد می تواند منجر به افزایش شدید قیمت نفت شود.

بی بی سی همچنین به نقل از محمد بن سلمان آورده است ولیعهد عربستان حدود ده روز پیش گفته بود کشورش به ازای هر بشکه نفتی که از سوی ایران کاهش یافته، دو بشکه نفت جایگزین کرده است.

این اظهارات البته از طرف ایران بی‌پاسخ نماند و بیژن زنگنه، وزیر نفت این کشور گفت: “چنین گزافه‌گویی‌ها ممکن است آقای ترامپ را راضی کند، اما بازار هرگز چنین ادعاهایی را باور نمی‌کند.”

* سابقه قیمت های بالای نفت

از دهه ۱۹۹۰ قیمت نفت دفعات معدودی به بالای ۱۰۰ دلار در هر بشکه جهش پیدا کرده است. نفت یک بار در آغاز سال ۲۰۰۸ و برای یک مدت طولانی در فاصله سال ۲۰۱۱ تا ۲۰۱۴ به بالای این قیمت صعود کرد.

در چند هفته گذشته قیمت نفت برنت به دلیل نگرانی‌های عرضه که ناشی از بازگشت تحریم‌های آمریکا علیه ایران، فروپاشی اقتصاد ونزوئلا و محدودیت‌های زیرساختی صنعت شیل آمریکا بوده، ۱۸ درصد رشد کرده است و اکنون نزدیک به بالاترین قیمت در چهار سال گذشته قرار دارد که باعث شده بسیاری از تحلیلگران و کارشناسان پیش‌بینی کنند قیمت نفت به زودی سه رقمی خواهد شد.

این تحلیلگران مدعی هستند بازارهای نوظهور در سراسر آسیا از افزایش قیمت نفت بیش از همه آسیب می‌بینند البته اقتصادهای پیشرفته نیز در امان نیستند و مصرف بزرگترین واردکنندگان نفت معمولا کاهش پیدا می‌کند. بدون هیچ تعجبی، قیمتهای بالاتر برای کشورهای تولیدکننده مانند نروژ، کانادا و برزیل خوب است. با این حال آنچه که مایه تعجب است این است که با وجود افزایش قیمت، این کشورها در سال میلادی گذشته سود کمتری برده اند.

به گفته یوهانا چوآ از گروه مالی سیتی، کشورهای آسیای شرقی زمانی که قیمت نفت افزایش پیدا می‌کند از همه بیشتر آسیب می‌بینند زیرا به جز مالزی، اکثر آنها واردکننده بزرگ نفت هستند. سنگاپور ۶.۵ درصد کمبود نفت و گاز دارد و پس از آن پاکستان، تایلند، سریلانکا و تایوان قرار دارند. اندونزی و ویتنام کمبود کمتر حدود یک درصد دارند.

با توجه به این وضعیت، بسیاری از این اقتصادها زمانی که قیمت نفت افزایش پیدا می‌کند شاهد نوسان شدید نرخ تورم هستند و بررسیها در این زمینه نشان می‌دهد سریلانکا، فیلیپین، ویتنام، هند و تایوان در شش سال گذشته بیشترین حساسیت را به افزایش قیمت نفت داشته‌اند.

*بازگشت انرژی گران قیمت

هم اوپک و هم آژانس بین‌المللی انرژی که نماینده کشورهای تولید کننده و مصرف کننده هستند، انتظار دارند سال آینده مصرف جهانی حدود ۱.۳۶ میلیون بشکه در روز افزایش یابد.

نیل اتکینسون، رئیس دایره صنعت نفت و بازار آژانس بین‌المللی انرژی در گزارشی گفته است:« تغییرات بزرگی نخواهیم داشت. ولی هرگونه تغییر در دورنمای تقاضا در ۲۰۱۹ احتمالا رو به کاهش است نه افزایش. هم اوپک و هم آژانس بین المللی انرژی همیشه در تغییر پیش بینی های خود از تقاضای نفت کند بوده اند که باعث میشود از بازار عقب بمانند».

در واقع مشکل فقط افزایش قیمت نفت خام به بالاترین حد در چهار سال گذشته نیست. در کشورهایی مثل هند و چین که منابع اصلی افزایش تقاضا هستند ، ضعیف شدن ارزش پولشان در مقایسه با دلار تاثیر افزایش قیمت نفت را چندین برابر کرده است.

نفت مهم‌ترین کالایی است که در تحولات اقتصاد جهانی نقش بازی می‌کند. به علاوه برای ایران نیز قیمت نفت که عمده‌ترین محصول صادراتی‌اش است از اهمیت زیادی برخوردار است بنا ابراین سال ۲۰۱۹ سال خوبی برای ایران است که هم صادرات نفتش متوقف نشده و هم قیمت نفت بالای ۱۰۰ دلار را دوباره تجربه خواهد کرد.